یاِئسگی زنان

یائسگی امری است که در سنین بالا در زنان اتفاق می افتد. 
 

یکی از بحرانی ترین مراحل زندگی زن، یائسگی است که بیشتر در اثر نقص در فرآیند تخمک گذاری پدید می آید و در حدود ۴۰ تا ۵۰ سالگی با بی نظمی دوره های جنسی آغاز می شود و پس از کار افتادگی و پایان فعالیت تخمدان ها و کاهش ترشح هورمون های زنانه از تخمدان، عادت ماهانه قطع می گردد و زن توان باروری خود را از دست می دهد. از این رو، به طور معمول، یائسگی بین ۴۵ تا ۵۵ سالگی و به طور متوسط در ۵۱ سالگی اتفاق می افتد.
 
برخی از مطالعات، بیانگر وجود رابطه بین آغاز قاعدگی و یائسگی است و اینکه هر اندازه دوره جنسی زودتر شروع شود، یائسگی دیرتر فرا می رسد. براساس این نظریه، اگر قاعدگی در ۱۰ سالگی پدید آید، یائسگی تا ۵۲ سالگی به تأخیر می افتد. اگر زن در ۲۰ سالگی عادت شود، در ۳۲ سالگی یائسه می گردد. گزارش شده است؛ زنانی در سن ۱۷، ۲۰، ۸۰، ۹۳ و ۱۰۴ سالگی یائسه شده اند. این استثناها را می توان نشانه مرضی دانست و گرنه، وقوع یائسگی پس از ۵۲ سالگی اندک است.
 

استروژن موجود در خون زنان یائسه، در بافت های بدن تولید می شود و از آنجا که محل تولید عمده آن، بافت چربی است، احتمال دارد میزان آن در زنان چاق بیشتر از زنان قبل از یائسگی گردد. بخش زیادی از این استروژن، «استرون» (استروژن ضعیف) است.
 
فرآیند یائسگی با نشانه هایی همراه است. با توجه به تفاوت های فردی، رژیم غذایی سلامت بدنی و روانی، عوامل محیطی، مسائل اقتصادی و اجتماعی، فرهنگ و اعتقادات مذهبی، بی دینی، همه با برخی از این علایم در زندگی زنان بروز می کند.

نشانه های زیر از آن جمله اند: داغ شدن سر و بدن همراه با تعریق زیاد، بی نظمی در قاعدگی، بی حوصلگی، خشم و زودرنجی، افسردگی شدید، سرگیجه، تپش قلب، خارشهای پوستی، بزرگی پستان ها و شکم، افزایش لایه های چربی، آتروفی (تحلیل رفتن) مخاط رحم، نازک شدن مخاط مهبل، افزایش PH مجرای مهبلی، سردرد، افزایش میزان فسفر توتال، کاهش استحکام استخوان ها، برافروختگی پوست، احساس نفس تنگی، اختلالات دستگاه هاضمه، خشکی و چروکیدگی مهبل و سردمزاجی و یا خارش و تورم آن و افزایش هوس و شور جنسی، اضطراب، اختلالات روانی، کم خوابی و بی خوابی، پرخاشجویی، احسای بی علانگی نسبت به همه چیز ، بی قراری و ضعف حافظه کوتاه مدت و...
 

روشن است که برخی از این عوارض به ترشح هورمون ها و افزایش سن مربوط است که به طور طبیعی، قوای جسمی را به تحلیل می برد. دسته ای از این نشانه ها نیز روانی و به نوع جهان بینی انسان، عوامل تربیتی و فرهنگی و انتظارات وی از همسر، خویشاوندان و جامعه ناشی می شود. با این همه، یائسگی آغازی است برای دوره جدید از زندگی زن، و شروعی برای یک پایان.
 
منبع:  کتاب زن. سیدهادی حسینی و علی احمد راسخ . صص 54-56. انتشارات امیرکبیر. سوم. 1387.